wolnomularstwo.pl
Chociaż przez setki lat istnienia loże operatywne nie były pozbawione refleksji spekulatywnej (tworzyły je przecież osoby bardzo dobrze wykształcone), to szczególną datą w powszechnej historii wolnomularstwa był rok 1703, w którym angielska Loża “św. Pawła” wprowadziła do swego regulaminu zapis pozwalający na przyjmowanie osób nie będących mularzami operatywnymi, co jeszcze później znalazło wyraz w Konstytucji Andersona z 1723 r.
Z jednej strony zmiana ta podyktowana była motywami politycznymi, z drugiej koniecznością zwiększenia ilości członków mających realizować inne niż tylko cele operatywne i w końcu usankcjonowaniem od lat istniejącej praktyki. Do osób inicjowanych na tych zasadach należeli zarówno królowie, książęta, biskupi, wojskowi, bankierzy, przedsiębiorcy, prawnicy, lekarze, czy ludzie nauki. Niezależnie od warstwy społecznej, profesji czy wykształcenia, liczba przyjmowanych na nowych zasadach rosła i określano ich mianem Uznanych.
Cytując wspomniany zapis: “Postanawia się, że przywileje masonerii nie powinny dłużej ograniczać się do masonów operatywnych, ale być dostępne dla ludzi wszystkich zawodów, jeśli zostali oni regulaminowo uznani i inicjowani do bractwa”. (Poniżej Katedra św. Pawła w Londynie, od której nazwy pochodzi Loża zrzeszająca jej budowniczych).
Ksawery Leski, 15.07.2018