wolnomularstwo.pl
W imię Boga Ojca, Syna, Ducha Świętego i Świętej Marii, matki Bożej, oraz jej błogosławionych sług – czterech świętych ukoronowanych wiekuistą pamięcią, uważamy, aby zachować przyjaźń, jedność i posłuszeństwo, podstawy wszelkiego dobra, wszelkiego pożytku i korzyści dla wszystkich – książąt, hrabiów, komesów, miast i klasztorów, kościołów, kamiennych budynków i budowli – zarówno istniejących jak i w przyszłości zbudowanych, powinniśmy stworzyć braterską wspólnotę. Uczynić to powinniśmy dla dobra i pożytku wszystkich Mistrzów i współtowarzyszy cechów kamieniarzy i murarzy ziem niemieckich, tak by uniknąć wszelkich dysput, porażek, trosk, wydatków i szkód wynikających z niezgody i nieprzestrzegania prawdziwych zasad.
Zobowiązujemy się stosować wszelkie zasady w sposób pokojowy i ugodowy.
Pragnąc, by nasze chrześcijańskie przedsięwzięcie istniało po wsze czasy, my Mistrzowie i Współtowarzysze tego cechu, pochodzący z Speyer, Strasburga i Ratyzbony, w naszym imieniu i w imieniu Mistrzów i Współtowarzyszy tego cechu wymienionych powyżej odnowiliśmy i wyjaśniliśmy nasze stare tradycje, łącząc się w duchu braterskim w stowarzyszenie, by przestrzegać wiernie poniżej określonych zasad, którymi my będziemy się kierować, jak również nasi następcy.
1. Każdy, kto zamierza przystąpić do naszej braterskiej organizacji musi przyrzec, że będzie przestrzegał wszystkich artykułów i punktów wymienionych w tej księdze.
2. Jeżeli jeden ze współtowarzyszy, który rozpoczął uczciwie podjętą budowę umiera, to którykolwiek z Mistrzów, będący ekspertem w materii powinien kontynuować Dzieło, aż do szczęśliwego zakończenia.
3. Gdyby pojawił się kompetentny Czeladnik, który życzyłby sobie podwyżki, po okresie wysługi, to można go przyjąć.
4. Kiedy Mistrz umiera nie dokończywszy Dzieła, a inny do prac tych został wprzęgnięty, to musi on prace dokończyć, nie odstępując ich innemu, tak by ci, którzy prace zamawiali nie ponieśli przesadnie wysokich kosztów, co mogłoby zaszkodzić dobrej sławie zmarłego.
5. Jeżeli rozpoczyna się nowa budowa, która nie istniała wcześniej lub kiedy jakiś Mistrz umiera i zostaje zastąpiony przez innego, który nie należy do tej korporacji, to Mistrz, który przechowuje dokumenty i statuty korporacji w tym regionie powołuje Mistrza zastępującego dla tej korporacji i przyjmuje od niego przysięgę i przyrzeczenie stosowania zasad, zgodnych z prawem kamieniarzy i murarzy. Ktokolwiek wystąpiłby przeciwko temu prawu nie otrzyma żadnej pomocy ani od Czeladnika, ani od Mistrza, a żaden Czeladnik należący do tej korporacji nie mógłby pracować na tej budowie.
6. Jeżeli ktoś znajduje się we władzy swojego pana, czy to Mistrz, czy Czeladnik, to nie może być przyjęty do korporacji bez przyzwolenia tegoż.
7. Jeżeli rozpoczynają się prace na nowych budowach w miejscach takich jak dla przykładu Strasburg, Kolonia, Wiedeń i Passau lub w miejscach o podobnym statusie, to osoba przybyła z zewnątrz nie może czerpać z tego dochodów.
8. Mistrz, który przystępuje do prac na budowie w trakcie jej trwania musi przekazać zapłatę zgodną ze zwyczajem.
9. Uzgodnione, całkowite wynagrodzenie należy przekazać niezwłocznie współtowarzyszom.
10. Mistrz w każdej sytuacji musi zachowywać się poprawnie w stosunku do Współtowarzyszy, zgodnie z prawami i zwyczajami kamieniarzy i murarzy, takimi, jakie obowiązują w danym regionie.
11. Jeżeli jeden z Mistrzów rozpoczął pracę na budowie, a inny Mistrzowie przybyli w to miejsce, to w żadnym wypadku nie mogą zająć jego miejsca, chyba że sam odstąpił od prac. Rzecz jasna, ci ostatni muszą być kompetentni.
12. Mistrzowie, o których mowa, muszą w ten sposób prowadzić prace, by budynki przez nich postawione były bez zarzutu w okresie czasu zwyczajowo przyjętym w tym regionie.
13. Jeżeli zamiarem któregoś z Mistrzów jest podjąć inną pracę jednocześnie ze swoją i nie jest w stanie doprowadzić jej do szczęśliwego końca i inny Mistrz podejmuje jego wysiłek, to musi on dążyć do zakończenia prac, by budowa nie została niedokończona. Jednak, jeżeli ten ostatni nie posiada stosownych kompetencji, to należy go odsunąć i ukarać, tak by było wiadomo, co można sądzić o nim.
14. Mistrz lub Mistrzowie, którzy podejmują się prac mogą wynająć usługi jedynie tych, co do których wiadomo jest, że są biegli w sztuce.
15. Jeżeli Mistrz podejmuje się pracy, nie posiadając wystarczających umiejętności to żaden z Czeladników nie powinien mu towarzyszyć.
16. Dwóch Mistrzów nie powinno podejmować się tej samej pracy, chyba że nie można zakończyć prac w czasie trwania roku.
17. Każdy Mistrz, który zajęty jest pracą na swojej budowie nie może mieć więcej niż dwóch pomocników. Jeżeli nadzoruje więcej niż jedną lub więcej budów, to nie może najmować na każdej z nich więcej niż dwóch pomocników. Gdyby jedna z tych budów została utracona, to musi zatrudnić swoich pomocników na innej budowie, aż czas ich zatrudnienia wypełni się i nie powinien innych pomocników najmować póki prac nie zakończy.
18. Jeżeli jeden z pomocników zawiedzie Mistrza, to może on nająć innego na kwartał, i czynić tak aż do zakończenia prac.
19. Kiedy jeden z pomocników służy Mistrzowi zgodnie ze statutami korporacji i Mistrz obiecał mu powierzyć pewne prace, które ten zamierza wykonać dłużej niż był najęty, to może porozumieć się z Mistrzem i służyć mu w dalszym ciągu.
20. Każdemu przedsiębiorcy, który zarządza budową i któremu przypada władza prawna nad korporacją, tak by mógł każdy spór pomiędzy budowniczymi rozsadzić – należy się posłuszeństwo wszystkich Mistrzów, Czeladników i pomocników.
21. W przypadku, kiedy do mistrza wpłynie skarga, to nie może sam jej rozstrzygać, ale najbliższych dwóch Mistrzów zaprosić oraz wszystkich Czeladników z budowy. Razem rozstrzygną sprawę, a następnie przedstawia ją całej korporacji.
22. Każdy Mistrz, który jest strażnikiem statutów korporacji ma obowiązek przeczytania ich swoim Czeladnikom raz w roku, a jeżeli w trakcie roku pojawi się mistrz lub czeladnik, który zapragnie je poznać w całości lub w części, to powinien ich z nimi zapoznać, tak by nie było żadnych nieporozumień.
23. Jeżeli zdarzy się, że dwaj mistrzowie lub więcej, należący do tej samej korporacji różnią się w sprawach innych niż zawodowe, to powinni zwrócić się z tym do korporacji, która osądzi sprawę najlepiej jak będzie mogła.
24. Żaden przedsiębiorca lub Mistrz nie powinien otwarcie żyć w konkubinacie. Jeżeli nie jest w stanie powstrzymać się, to żaden z Czeladników ani kamieniarzy nie powinien pozostać na jego budowie i mieć z nim cokolwiek do czynienia.
25. By duch braterstwa, z łaski boskiej mógł trwać niezłomnie, każdy Mistrz, który kieruje budową musi, gdy tylko przystąpi do korporacji wpłacić guldena.
26. Każdy z Mistrzów i przedsiębiorców powinien posiadać wydrążony pień, do którego każdy Czeladnik musi wrzucić jednego feniga tygodniowo. Każdy Mistrz musi zebrać te pieniądze, a także inne wrzucone do pnia i co roku oddać je korporacji.
27. Darowizny i kary należy wrzucać także do pni całej społeczności, tak by służba boża była lepiej wypełniana.
28. Jeżeli któryś z przedsiębiorców nie przestrzega zasad a pragnie wykonywać swój zawód, żaden z Czeladników nie powinien się najmować do pracy u niego, a Mistrzowie powinni go ignorować.
29. Jeżeli jeden z Mistrzów nie przystąpił do korporacji, ale nie jest jej nieprzychylny i jeżeli najmie Czeladnika, to nie będzie z tego powodu ukarany.
30. Jeżeli jeden z Czeladników uda się do innego Mistrza, który wiedzie żywot uczciwy, by prosić o przyjęcie do pracy, to może to uczynić, przy czym powinien wypełniać dalej swoje zobowiązania wobec korporacji.
31. Jeżeli zdarzy się, że zostanie wniesiona skarga jednego Mistrza przeciwko drugiemu lub przez jednego Czeladnika przeciwko drugiemu Czeladnikowi lub Mistrzowi, to skargi te powinny być rozpatrywane przez Mistrzów, którzy strzegą ksiąg korporacji. Ustalają oni dni, w których strony będą wysłuchane i sprawa zostanie osądzona w miejscu, w którym przechowuje się księgi korporacji.
32. Nie należy przyjmować do korporacji Mistrza lub przedsiębiorcy, który nie spowiadał się od roku, lub który nie praktykuje wiary albo w grze swoje dobra traci. Gdyby przypadkiem ktoś taki został przyjęty, żaden Mistrz, żaden Czeladnik nie powinien się z nim kontaktować aż do czasu, gdy zmieni swoje życie i poniesie karę od społeczności.
33. Mistrz, który strzeże ksiąg musi przyrzec korporacji, że będzie się nimi opiekował, nie będzie zezwalał na ich kopiowanie ani ich nikomu nie będzie pożyczał. Niemniej, jeżeli ktoś z korporacji potrzebuje skopiować jeden lub dwa artykuły, można mu księgi pożyczyć lub zezwolić mu na kopiowanie.
34. Jeżeli któryś z Mistrzów lub Czeladników skopiuje bez wiedzy Mistrza księgę jego autorstwa to należy go usunąć z korporacji. Żaden z Mistrzów czy Czeladników nie może się z nim kontaktować, a żaden z Czeladników nie może pracować na jego budowach dopóki nie spłaci honorowego długu.
35. Mistrz, który rozpoczął pracę i przygotował plan, w żadnym przypadku nie może go zmienić, lecz musi wykonać go zgodnie ze zwyczajami miejscowymi.
36. Jeżeli mistrz lub Czeladnik ponosi koszty na rzecz wspólnoty musi je uzasadnić a wtedy zostanie mu zwrócony wydatek. Jeżeli ktoś ma problemy z prawem lub podlega innym szykanom w związku ze sprawami korporacji, ta zapewnia mu ona pomoc i ochronę.
37. Jeżeli Mistrz lub Czeladnik ma problemy z prawem lub inne problemy, każdy czy jest Mistrzem czy Czeladnikiem zobowiązany jest mu nieść pomoc i zapewnić opiekę, zgodnie z zaangażowaniem korporacji.
38. Jeżeli Mistrz nie otrzymał całości swego wynagrodzenia, gdy zakończy prace, to nie ma prawa naliczać odsetek. Także, gdy otrzymał od osoby lub miasta zaliczkę by doprowadzić budowę do końca, nie może naliczać odsetek.
39. Jeżeli mistrz ma postawić fundamenty i nie może tego dokonać z braku wykwalifikowanych pracowników, ma prawo zwrócić się do murarzy, tak by osoby czy miasta, które złożyły zamówienie nie znalazły się w kłopocie.
40. Wszyscy Mistrzowie i Czeladnicy, którzy złożyli przysięgę, że będą przestrzegać zasad korporacji muszą być wierni swym zobowiązaniom. Jednak, gdy Mistrz lub Czeladnik złamie jeden z artykułów zasad, to musi oczyścić się z winy a następnie zobowiązany jest do przestrzegania go sumiennie.
41. Ustalono w Ratyzbonie w roku 1459, cztery tygodnie po Wielkanocy, że Mistrz Jobst Dotzinger, który wybudował naszą katedrę i wiele budowli służących Panu w Strasburgu zastanie uznany, a także jego następcy jako przewodniczący i sędzia. Dotyczy to także Speyer i Strasburga.
42. Mistrzowie, którzy posiadają pnie na budowie, a ci którzy nie posiadają ich, będą się rozliczać z gotówki przed Mistrzami, którzy strzegą ksiąg korporacji. Tam, gdzie przechowywane są księgi należy odprawić nabożeństwo. Jeżeli któryś z Mistrzów lub Czeladników umrze, a na tej budowie nie prowadzi się ksiąg, to należy powiadomić Mistrza, który je prowadzi. Gdy tylko dowiaduje się o śmierci, to nakazuje odprawić mszę za duszę zmarłego. Wszyscy Mistrzowie i Czeladnicy muszą być obecni i wpłacić obola..
43. Na budowie, gdzie przechowuje się księgi korporacji mają być zsypywane zawartości pni z najbliższych budów.
44. Żaden Mistrz czy Czeladnik nienależący do korporacji nie może pobierać nauki
45. Nie wolno pobierać opłat za nauczanie, nic natomiast nie wzbrania nauczać za darmo wszystkich tych, którzy tego pragną.
46. Jeżeli pobożny człowiek pragnie uczestniczyć w nabożeństwie, to należy go zaprosić. Lecz poza tym nie może on uczestniczyć w pracach korporacji.
47. W roku 1459, cztery tygodnie po Wielkanocy Mistrzowie i pracownicy tej korporacji obecni w Ratyzbonie złożyli przysięgę na tę księgę.
Jobst Dotzinger, Mistrz budowlany z Strasburga
DODATKOWE POSTANOWIENIA
Regulamin dotyczący Uczniów i Czeladników
1. Jeżeli jeden lub więcej Czeladników przybędzie, w trakcie swej wędrówki po Niemczech, na te budowy, to Mistrz musi zapewnić im takie samo wynagrodzenie, jakie mieli poprzednio. Jeżeli nie składali przysięgi poprzednio, to Mistrz nakaże im ją złożyć obecnie. Jeżeli odmówią, to nikt nie ma prawa ich zatrudniać.
2. Mistrz nie powinien zatrudniać Czeladnika, który się źle prowadzi lub żyje z konkubiną lub nie spowiada się i nie przyjmuje komunii co najmniej raz do roku lub traci swoje zarobki w grze.
3. Jeżeli jakiś Czeladnik przybywa na budowę i prosi o zatrudnienie, to nie należy mu dawać podwyżki, chyba że ten, u którego terminował jest Mistrzem murarskim.
4. Postulujący nie powinien zwracać się do innej osoby, czyniąc to, może zostać ukarany.
5. Każdy wędrujący Czeladnik, który znalazł zatrudnienie na budowie, winien jest posłuszeństwo Mistrzowi lub jego zastępcy, zgodnie z zasadami obowiązującymi w korporacji.
6. Żaden wędrujący Czeladnik nie powinien źle mównic o swoim pracodawcy, ani nastawać na jego honor. Jeżeli pracodawca złamie zasady korporacji, każdy ma prawo odstąpić od niego.
7. Jeżeli wędrujący pracownik opuszcza budowę, nie powinien zostawić po sobie długów ani powodów do skarg.
8. Jeżeli pracodawca zamierza rozstać się z wędrującym pracownikiem, to powinien uczynić to w sobotę lub w wieczór wypłaty, tak by mógł on następnego dnia udać się w drogę, chyba, że ma inne powody, by uczynić inaczej.
9. Mówca (dozorca lub rozrabiacz wapna) ma służyć wiernie Mistrzowi zgodnie z zasadami i zwyczajami, nigdy nie powinien mu szkodzić ni uczynkiem, ni słowami osobiście lub przez osoby podstawione.
10. Każdy wędrujący Czeladnik musi przyrzec członkom korporacji, że będzie przestrzegał wszelkich zasad korporacyjnych, a ten któryby odmówił lub pogwałcił je nie może być zatrudnianym przez żadnego przedsiębiorcę, który dowiedział się o tym.
11. Jeżeli Mistrz lub Czeladnik z korporacji zachoruje i nie jest w stanie zaspokoić swoich potrzeb, korporacja zapewni mu pomoc i wsparcie, jeżeli jest w potrzebie, a także musi mu pożyczyć pieniądze na leczenie, które zobowiązuje się zwrócić gdy wydobrzeje. Jeżeli umrze, to należy przejąć to, co pozostawił po sobie (ubrania i inne rzeczy) by pokryć koszty.
12. Jeżeli jakiś Czeladnik przybędzie do Mistrza, który nie ma ksiąg i zabiega o pracę, Mistrz może go zatrudnić, zapisując go do korporacji i wypłacając mu ustaloną zapłatę. Jeżeli Mistrz nie posiada pieniędzy, to powinien polecić Czeladnika najbliższemu ze swoich kolegów, który posiada księgi i pnie. Należy przeczytać Czeladnikowi statuty, których przysięgnie przestrzegać.
13. Jeżeli Czeladnik służył u Murarza a nie u przedsiębiorcy i pragnie przystąpić dokorporacji, to musi przepracować dwa lata bez zapłaty u przedsiębiorcy. Jeżeli nie zgodzi się, to nie zostanie przyjęty do korporacji. Każdy z Mistrzów, który strzeże księgi może jednak postępować w zależności od okoliczności.
Regulamin dotyczący uczniów
1. Żaden Mistrz czy przedsiębiorca nie zatrudni Ucznia, który nie jest żonaty. Należy także go wypytać, czy jego ojciec i matka są sobie poślubieni.
2. Żaden Mistrz czy przedsiębiorca nie może zatrudnić żadnego pomocnika na okres krótszy niż sześć lat.
3. Nie może go także uczynić majstrem przed tym terminem.
4. Nie może go także uczynić majstrem zanim nie wypełni rocznego stażu w stowarzyszeniu.
5. Mistrz lub przedsiębiorca powinien uzyskać od Ucznia przyrzeczenie, że będzie przestrzegał statutów i zasad korporacji.
6. Jeżeli Uczeń opuści swojego pracodawcę bez uzasadnionego powodu przed zakończeniem swojego zobowiązania, żaden inny pracodawca nie może go zatrudnić. Żaden współtowarzysz nie może z nim przestawać, nim ten nie powróci do swego pracodawcy, by dokończyć czas terminowania i dać pełne zadośćuczynienie, wówczas otrzyma on świadectwo.
7. Jeżeli Uczeń odniósł wrażenie, że Mistrz wyrządził mu szkodę, to może problem ten przedstawić przed przedsiębiorcami i Mistrzami z tego regionu, ponosząc ryzyko, że może zostać wykluczony i zmuszony do opuszczenia tego miejsca.
8. Jeżeli Uczeń prowadzi się źle uczuciowo poza małżeństwem, to traci wysługę swych lat terminowania, niemniej przypadek taki należy badać z wyrozumiałością.
9. Jeżeli Mistrz, Czeladnik lub Uczeń złamie zasady, to musi poddać się karze z uległością. Jeżeli ktokolwiek odmówi, to należy go wykluczyć z korporacji aż do czasu, kiedy podda się karze. Będzie odtrącony i pogardzany.
Soli Deo Gloria
