kanał YT IPN, 31.03.2025
31 marca 2025 r. w Centralnym Przystanku Historia im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego odbyło się spotkanie otwarte „Służby specjalne a masoneria – na przykładzie siatki wywiadowczej mjr. Andrzeja Czaykowskiego 1949–1951”.
Czy tajne stowarzyszenia i wywiad to światy, które się przenikają? Jaką rolę odgrywała masoneria w działalności służb specjalnych w czasach powojennych? Kim był mjr Andrzej Czaykowski i dlaczego jego siatka wywiadowcza w latach 1949–1951 stała się kluczowym elementem zimnowojennej rozgrywki? Na te i wiele innych pytań odpowiedzieliśmy podczas wyjątkowego spotkania, które rzuciło nowe światło na historię tajnych operacji i powiązań między lożami masońskimi a wywiadem.
Gośćmi spotkania byli:
- Tomasz Krok – historyk, pracownik Oddziałowego Biura Badań Historycznych
w Warszawie, autor książki „Afera Teozofów – siatka wywiadowcza mjr Andrzeja Czaykowskiego”, - Rafał Dudkiewicz – dziennikarz, publicysta, gospodarz cyklu „Kulisy Historii” i „Oblicza Historii”.
Spotkanie poprowadził Piotr Woyciechowski.
„Afera teozofów. Siatka wywiadowcza mjr. Andrzeja Czaykowskiego (1949–1951)” to książka opowiadająca historię największej rozbitej przez komunistyczny kontrwywiad powojennej struktury wywiadowczej, stworzonej przez oficera, cichociemnego i powstańca warszawskiego. Jej trzon stanowiły członkinie przedwojennego Polskiego Towarzystwa Teozoficznego i wolnomularskiego Zakonu
Le Droit Humain.
Rezultatem krytycznej analizy setek opracowań i wspomnień oraz kwerendy przeprowadzonej w 13 archiwach jest licząca 732 strony szczegółowa rekonstrukcja wydarzeń.
W książce przeplatają się losy gen. Michała Tokarzewskiego-Karaszewicza, Elżbiety Zawackiej „Zo”, przedwojennych elit wojskowych, oficerów służb specjalnych, teozofów, wolnomularzy, a nawet… żony premiera Józefa Cyrankiewicza – Niny Andrycz.
Zapis transmisji na kanale IPNtv.
