Poniżej zamieszczamy kolejny rozdział książki Karola Wojciechowskiego “Bitwa o Sztukę Królewską“.
Pozycja rytu szkockiego po II wojnie światowej powoli ulegała stabilizacji. Już nie miały miejsca sytuacje, gdzie uznana przez Radę-Matkę Rada Najwyższa współpracowała z obediencją zaliczaną do nurtu liberalnego lub quasi-regularnego (np. Francja, Belgia, Portugalia, Austria, Szwajcaria Polska itp. czy kraje Ameryki Łacińskiej). Kryteria uznaniowe stawały się coraz bardziej jasne, zwłaszcza po wydarzeniach, które miały miejsce we Francji, Belgii czy Włoszech.
Miejsce Rady Najwyższej Francji na Konferencji Lozańskiej zajęła Rada Najwyższa na Francję (por. podrozdział VIII.3). Poza strukturą konferencji w przypadku Rad Najwyższych z Europy funkcjonowała nie tylko ona, ale i Rada Najwyższa Konfederacji Helweckiej, która była bliska nurtowi liberalnemu, lecz nie miała ciągot agnostycznych. Widziała siebie w roli upowszechniającej ezoteryczną tradycję czystą, zarazem zaś dostosowaną do wymogów nowoczesnego społeczeństwa.
Poza Konfederacją Lozańską działały również Rady Najwyższe Portugalii (blisko związana ze Zjednoczonym Wielkim Wschodem Luzytanii) oraz Hiszpanii (w korelacji z Wielką Lożą Symboliczną Hiszpanii). Z kolei Wielkie Kolegium Rytów Wielkiego Wschodu Francji po 1945 r. uzyskało niezależność organizacyjną od GOdF, lecz dalej administrowało wyższe stopnie (głównie obrządek szkocki dawny i uznany), które nadawano – z pewnymi wyjątkami – wyłącznie adeptom WWF. W 1977 r. nieregularna już Rada Najwyższa Francji, związana z WLF, utworzyła Radę Najwyższą RSDiU Maroka, lecz nie została ona, z racji swego rodowodu, uznana za regularną i nie weszła w skład Konfederacji Lozańskiej.
Wciąż w łańcuchu regularnych Rad Najwyższych utrzymał się pewien wewnętrzny podział ideowy. Wszystkie 3 Rady z Wysp Brytyjskich (Anglii i Walii, Irlandii oraz Szkocji) wymagały bowiem od swoich członków wyznawania religii chrześcijańskiej, natomiast pozostałe Rady Najwyższe nie stawiały ograniczeń wyznaniowych, poza akceptacją Istoty Wyższej. Dlatego też na konferencji Rad Najwyższych w Montebello w Kandzie, kiedy przedstawiciel RN Anglii i Walii raz jeszcze potwierdził, że począwszy od 18 stopnia wzwyż udziela się ich wyłącznie chrześcijanom, spotkało się to ze sprzeciwem wielkiego komandora Rady Najwyższej Południowej Jurysdykcji USA, który powołał się na konstytucje z 1786 r. oraz na przynależność do jego placówek m.in. wyznawców judaizmu i niechrześcijan w ogóle. Mówiąc o sprzeczności zaproponował Radom Najwyższym z Wysp Brytyjskim, aby zaradzić tej kłopotliwej sytuacji, zerwały kontakty z rytem szkockim w USA. One jednak nie uczyniły tego, a przy swoich zasadach pozostały. Tak rzecz ma się do dzisiaj.
Bibliografia:
1. Alain-Noël Dubart, „The fundamentals of the Ancient and Accepted Scottish Rite. An introduction by the MW Grand Master”, portal Grande Loge de France, on-line:
2. R. Gervaso, „Bracia przeklęci. Historia masonerii”, Warszawa 2005
3. L. Hass, „Świat wolnomularski. Konkrety.” Tom 1. Trudne czasy 1932–1945, Wyd. Mazowiecka Wyższa Szkoła Humanistyczno-Pedagogiczna, Łowicz 2004
4. L. Hass, „Świat wolnomularski. Konkrety. Tom 2. 1945 – lata dziewięćdziesiąte XX w.”, Wyd. Neriton, Instytut Historii PAN, Mazowiecka Wyższa Szkoła Humanistyczno-Pedagogiczna, Warszawa 2006
5. „The International Conference of Supreme Councils of the A.&A.S.R.”, The Builder Magazine, August 1929 – Volume XV – Number 8, on-line:
http://www.phoenixmasonry.org/the_builder_1929_august.htm
6. M.B. Stępień, „Poszukiwacze prawdy. Wolnomularstwo i jego tradycja”, Lublin 2000, on-line: http://maciejbstepien.com/pdfs/Maciej_B_Stepien_Poszukiwacze_prawdy_Lublin_TNKUL_2000.pdf
7. J. Zawrat, „Manifest Konwentu w Lozannie”, blog Na Wschodzie S:., on-line:
http://inicjacja.blox.pl/2010/04/Manifest-Konwentu-w-Lozannie.html [ link niedostępny, brak archiwum internetowego ]
Kolejny rozdział: . Międzynarodowe Stowarzyszenie Wolnomularskie AMI – wyjątkowo w niedzielę 2 maja
