źródło: redakcja wolnomularstwo.pl
W dniach 21-22 lutego 2009 odbyła się w Toruniu wielka międzynarodowa konferencja poświęcona tematyce wolnomularskiej. Występowało 29 prelegentów z kilku krajów. Konferencja odbyła się pod tytułem:
Sztuka Królewska i Muzy. Obecność wolnomularstwa i jego idei w kulturze
Organizatorzy:
Muzeum Okręgowe w Toruniu
Uniwersytet Warszawski
Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika
Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Okręgowego w Toruniu
Patronat honorowy:
Rektorzy Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika
Bracia i siostry z Wielkiego Wschodu i Prometei uczestniczyli dzień wcześniej w zapaleniu świateł nowej kujawskiej loży Galileusz na Wschodzie Bydgoszczy.
Program konferencji:
DZIEŃ PIERWSZY
Panel 1: Nowe kierunki, metody i ośrodki badań nad wolnomularstwem w Europie i Stanach Zjednoczonych. Moderator: prof. dr hab. Maria MATERSKA (Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Poitiers)
Tadeusz CEGIELSKI (Warszawa): Dwadzieścia lat później. Nowe kierunki i ośrodki badań nad wolnomularstwem: 1990 – 2009
Žygintas BÜČYS (Vilnius): The Formation of Masonic Collections in Lithuania in the 19th and 20th Centuries
Andrzej KARPOWICZ (Poznań): Zbiory masońskie Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu
Inessa Svirida, Marek Rubnikowicz, Tadeusz Cegielski
Panel 2/3: Wątki masońskie w sztukach pięknych, muzyce i literaturze. Moderatorzy: dr Marek RUBNIKOWICZ (Muzeum Okręgowe w Toruniu), prof. dr hab. Inessa SVIRIDA (Rosyjska Akademia Nauk, Moskwa)
Krzysztof ZAŁĘSKI (Warszawa): Wolnomularstwo a sztuka
Inessa SVIRIDA (Moskva): Masońskie koncepty w rosyjskiej „usad’bie” XVIII stulecia
Artur ŁUKASIEWICZ (Gdańsk): W poszukiwaniu nie istniejącego. Ulica Masońska w Gdańsku
Marek REZLER (Poznań): Kilka uwag o symbolice wolnomularskiej w architekturze XIX i XX wieku. Przykład Poznania
Radosława RODASIK (Kraków): Poezja masońska Kazimierza Brodzińskiego
Mikołaj Agaton CHOLEWICZ (Gdańsk): Euterpe opiekunką pieśni masońskich. Przyczynek do badania kultury wolnomularskiej na podstawie berlińskiego śpiewnika z 1913 roku
Cezary MARASIŃSKI (Toruń): Dziedzictwo „innego” Oświecenia w twórczości Jana Potockiego
Piotr CEGIELSKI (Sztokholm): Symbolika wolnomularska we współczesnym malarstwie polskim
Wystąpienie Marka Rezlera
Panel 4: Wpływ idei wolnomularskich na kulturę polityczną Europy i obu Ameryk, Moderator: prof. dr hab. Tadeusz CEGIELSKI (Uniwersytet Warszawski)
Maria NOTKOWSKA (Warszawa): „Über Zahl, Reichtum, Hauptabsicht der deutschen Maurer”, czyli starcie ze Sztuką Królewską jako chrzest bojowy niemieckiego konserwatyzmu
Roman DZIERGWA (Poznań): Wolnomularze maszerują na front. Wojna francusko-pruska 1870/71 i jej konsekwencje dla międzynarodowego wolnomularstwa
Łukasz Tomasz SROKA (Kraków): „Dla Ojczyzny ratowania…”. Działalność wolnomularzy polskich na arenie międzynarodowej w XIX i XX wieku
Władysław MASIARZ (Kraków): W obronie wolności i niepodległości Polski. Wolnomularze polscy wśród zesłańców syberyjskich i więźniów Rosji(od poł. XVIII do poł. XX wieku)
Ponadto:
Koncert fortepianowy prof. Romana Dziergwy.
Zwiedzanie wystawy Wolnomularstwo polskie XVIII – XX w. Mity i prawda? wraz z komentarzem Aleksandry Mierzejewskiej kuratora ekspozycji, Dom Eskenów, ul. Łazienna 16.
Koncert fortepianowy
DZIEŃ DRUGI
Panel 5: Relacje wolnomularstwa z wielkimi religiami monoteistycznymi. Moderator: prof. dr hab. Roman DZIERGWA (Uniwersytet Adama Mickiewicza Poznań)
Norbert WÓJTOWICZ (Wrocław – Warszawa): Wolnomularstwo a Kościół rzymskokatolicki – wrogowie, przeciwnicy czy konkurenci
Adam PODLEWSKI (Warszawa): Ksiądz Stanisław Załęski – tropiciel masońskich herezji, koneser masońskich rytuałów
Anna KARGOL (Kraków): Inspirowani rytuałem. Przyczyny i charakter nawiązań do wolnomularstwa ze strony Zakonu B’nei B’rith w okresie międzywojennym
Maciej STĘPIEŃ (Lublin): Mahdi versus Darwin. Adnan Oktar („Harun Yahya”) i antymasońskie wątki działalności Bilim Arastirma Vakfi
Selim CHAZBIJEWICZ (Olsztyn): Masoneria a Islam
Maciej Stępień, Anna Kargol, Selim Chazbijewicz
Panel 6: Obecność wolnomularstwa w kulturze dnia codziennego. Moderator: dr Arvydas PACEVIČIUS (Uniwersytet Wileński), prof. dr hab. Władysław MASIARZ (Akademia Krakowska im. Frycza Modrzewskiego):
Tomasz MOLSKI (Poznań): Od pogańskich Mannerbunde do współczesnego wolnomularstwa
Katarzyna KARASKIEWICZ (Warszawa): Masoneria jawna – masoneria tajna. W świetle Listu Piętnastego Johanna Gotlieba Fichtego
Tomasz DOBRZYŃSKI (Warszawa): „Tajemnica obecna’. Wizerunek i rola masonerii w cyklu powieści kryminalno-historycznych Marka Krajewskiego „Breslau”
Piotr KABACIŃSKI (Poznań): Obecność wolnomularstwa w kulturze dnia codziennego
Fragment wystąpienia Katarzyny Karaskiewicz
Panel 7: Rola wolnomularstwa w kulturze polskiej, dawniej i dziś. Moderator: dr Anna KARGOL (Krakowska Akademia im. Frycza-Modrzewskiego)
Marek FOTA (Gdańsk): Jak badać ideowość wolnomularstwa, czyli co można znaleźć w księgozbiorze loży. Historia i zbiory XVIII-wiecznego wolnomularstwa w Gdańsku
Arvydas PACEVIČIUS (Wilno): Ofiarność na rzecz kultury i nauki a wolnomularstwo na Litwie w XIX wieku (na podstawie wpisów „Księgi Złotej” Biblioteki Uniwersytetu Wileńskiego)
Krzysztof ŚLESICKI (Pułtusk): Rozproszenie polskich pamiątek wolnomularskich na przykładzie miasta Płocka
Ewa KACZMAREK (Poznań): Wolnomularska idea samopoznania jako podstawa pomocna w kształtowaniu świadomości młodych, wykształconych Polaków (konspekt)
Dyskusja końcowa: Czy istnieje odrębna „kultura wolnomularska”.
Nieczęsto na ulicach naszych miast można spotkać tramwaj “masoński”
Było to pierwsze wydarzenie tego rodzaju i w takiej skali w Polsce. Planowana jest publikacja Księgi konferencyjnej.
Szczególne wyrazy wdzięczności za przygotowanie tego wszystkiego należą się nieocenionemu Tadeuszowi Cegielskiemu, który pragnie, aby tego rodzaju spotkania – naukowe i artystyczne stały się zwyczajem wolnomularskim. Miejmy nadzieję, że kolejne tego rodzaju wydarzenie uda się zorganizować za rok lub dwa lata, jednak już teraz zapraszamy zainteresowanych do współpracy przy tym dziele. Pomocy potrzeba dużo, również po to, aby każda kolejna impreza tego rodzaju była lepsza od poprzedniej.
W międzyczasie ruszyć powinno Kino wolnomularza oraz wystawy tematyczne w różnych miastach Polski.
Wpisał: Kamil Racewicz