Dzieje masonerii kobiecej

BoSK: RSDiU a polityka

Horus

Masoni - 555 ilustracji: Przedmowa Klausa Dąbrowskiego

W masonerii walczącej o równość kobiety dostrzegały drogę do wyzwolenia, dzięki czemu powstała masoneria adopcyjna składająca się z żeńskich lóż znajdujących się pod władzą lóż męskich. W 1774 r. loże te zostały oficjalnie uznane przez Wielki Wschód Francji. Skupiały się głównie na działaniach filantropijnych, z czasem dostrzegały również problemy społeczne.

Wraz z wybuchem Rewolucji Francuskiej loże adopcyjne zniknęły podobnie jak zwierzchnie loże męskie.

Masoneria adopcyjna odżyła wraz z nastaniem Cesarstwa – powstało 30 lóż skupionych głównie w Paryżu, utraciły one jednak swoją ważność i urok – były narzędziem w rękach ustroju gromadząc osoby z otoczenia Bonapartego – Josephine de Beauharnais czy Caroline Bonaparte.

Koniec wieku XIX przyniósł narodziny wolnomularstwa mieszanego – Marie Deraismes inicjowana w loży męskiej założyła L’Ordre Maçonnique Mixte International “Le Droit Humain”, do którego na równych prawach mogli należeć i mężczyźni, i kobiety.

Wraz z początkiem dwudziestego wieku Wielka Loża Francji pomogła reaktywować loże adopcyjne oraz spisać konstytucje w celu uregulowania ich działania. 29.5. 1901 r. podczas spotkania w pierwszej utworzonej loży „Le Libre Examen” dyskutowano na temat miejsca kobiet w społeczeństwie.

Pierwsza Wojna Światowa nie przeszkodziła wcale w dalszym rozwoju masonerii kobiecej – już pomiędzy 1923 a 1936 utworzono 9 kolejnych lóż adopcyjnych. W 1935 roku wolnomularze z Wielkiej Loży Francji zdecydowali się przyznać lożom adopcyjnym pełną autonomię i pomóc im w tworzeniu niezależnej Wielkiej Loży Żeńskiej. W tym celu stworzono Roczny Kongres Lóż Adopcyjnych oraz powołano do życia pięcioosobowy Wielki Sekretariat.

Niestety, wraz z wybuchem Drugiej Wojny Światowej rozwój kobiecego wolnomularstwa został zatrzymany. Tuż po jej zakończeniu wznowiono działalność – powołano Komitet Rekonstrukcji, a skoro tylko wskrzeszono loże, Komitet zwrócił się z prośbą do Wielkiej Loży Francji o pomoc w odnawianiu masonerii adopcyjnej, jak i tworzeniu przyszłej niezależnej kobiecej organizacji masońskiej. W 1945 roku zniesiono konstytucje z 1906 roku, co pozwoliło na utworzenie niezależnej żeńskiej jurysdykcji Feminine Masonic Union France. Po latach pracy, między innymi nad nową konstytucją z 22.9. 1952 r., Feminine Masonic Union France stała się Grande Loge Feminine de France – Wielką Żeńską Lożą Francji. W 1959 roku Ryt Szkocki Dawny i Uznany stał się jej oficjalnym obrządkiem. W tym celu powołano Supręme Conseil Féminin de France – Najwyższą Żeńską Radę Francji, a pierwszym Wielkim Suwerennym Komandorem została Gisèle Faivre. Jednak część sióstr niechętna wobec nowego rytu pracowała w starym rycie adopcyjnym skupiając się w loży „Cosmos” w Garenne la Clichy na przedmieściach Paryża. 20 lat później „Cosmos” dołączył do Wielkiej Żeńskiej Loży Francji.

Wkrótce powstała pierwsza szwajcarska loża żeńska „Lutèce” w Genewie. Pomiędzy 1970 a 1980 we Francji powstało 70 lóż w tym 19 w samym Paryżu, kolejne dwie w Szwajcarii oraz cztery loże w Belgii. W 1973 roku masonki otrzymały możliwość pracowania w Rycie Francuskim dzięki otrzymaniu odpowiednich uprawnień od Wielkiego Wschodu Francji. Pierwsza loża założona w tym rycie nosiła nazwę „Unite”. Rok później powstała loża “L’Arbre de Vie” Rytu Szkockiego Rektyfikowanego. W 1978 roku powstała loża “La Rose des Vents” („Róża Wiatrów”) stawiająca sobie za cel inicjowanie kobiet na całym świecie, co pozwoliło na utworzenie wielu innych lóż poza granicami Francji. Co ciekawe, prace w tej loży prowadzone są również poprzez korespondencję.

Niezależne wolnomularstwo kobiece szybko rozwinęło się na całym świecie. Pierwsza afrykańska żeńska loża „Des Fleur Temps” zastała założona w 1991 roku. W kilku krajach utworzono narodowe Wielkie Loże – w Szwajcarii w 1976 roku, w Belgii w 1981, w Portugalii w 1996 oraz w 2005 roku powstała Gran Logia Femenina de Espada – Wielka Loża Kobieca Hiszpanii oraz Gran Logia simbolica de Venezuela – Wielka Loża Symboliczna Wenezueli. Dziś Wielka Żeńska Loża Francji liczy 11.500 członkiń pracujących w 360 lożach rozsianych po całym świecie. Również w Polsce, w Warszawie, działa żeńska loża „Prometea”.

Mottem Wielkiej Żeńskiej Loży Francji jest znane hasło: „Wolność, Równość, Braterstwo”. Masonki dążą do nieugiętego poszukiwania prawdy i sprawiedliwości w celu poprawy świata. Masoneria kobieca to jednocześnie szkoła nauczająca tolerancji, poszanowania innych, jak i siebie. W sferze duchowej odrzucają wszelkie dogmaty, ale w zupełności szanują wiarę nie narzucając, ani faworyzując jakiejkolwiek. To sztuka pracowania nad sobą w celu doskonalenia i siebie, i społeczeństwa. Szczególną uwagę poświęca się dziedzictwu i tradycji – zarówno dziedzictwu wolnomularzy operatywnych, jak i spuściźnie humanistycznych tradycji wolności sumienia, wzajemnej tolerancji, braterstwa, pojednania, miłości i potrzeby harmonii. Wielka Loża Żeńska Francji szczególnie angażuje się w działania na rzecz praw kobiet, między innymi organizując sympozja dotyczące aborcji, roli kobiet w społeczeństwie, ludzkiej godności, antykoncepcji czy „laicite (sekularyzmu) oraz biorąc udział w demonstracjach zorganizowanych na przykład w obronie kobiet afgańskich czy wartości republikańskich. Francuskie masonki miały również duży wpływ na uchwalenie ustawy zabraniającej noszenia dużych symboli religijnych w miejscach publicznych oraz wprowadzenia prawa równości zobowiązującego do takiej samej liczby kobiet i mężczyzn na listach wyborczych.

Wpisał: Horus
19.10.2005.