źródło: Piotr Worwa, chwalazapomniana.pl, 31 lipca 2021, na zdjęciu: Walery Sławek (postać nr 7 w rankingu)
Korzenie masonerii sięgają średniowiecznych bractw budowniczych świątyń – wolnych murarzy. W kolejnych stuleciach, nawiązując do tradycji Świątyni Salomona oraz Zakonu Templariuszy, bractwa przechodziły stopniową i tajemną transformację. Wkrótce dawne stowarzyszenia budowniczych zaczęły w swych lożach skupiać elity intelektualne Zachodniej Europy. Do Rzeczpospolitej Wolnomularstwo dotarło w XVIII wieku i zdobyło nad Wisłą znaczne wpływy. Masonów odnajdujemy na królewskim dworze, wśród autorów Konstytucji 3 maja, w szeregach Targowicy, budowniczych polskiej Niepodległości czy w otoczeniu Marszałka Piłsudskiego. Do lóż wolnomularskich należeli polscy królowie i arystokraci, prezydenci i premierzy, wojskowi i politycy…To oni decydowali o losach Rzeczpospolitej!
1. Stanisław August Poniatowski
Urodził się 17 stycznia 1732 roku w Wołczynie koło Brześcia Litewskiego. Pochodził z rodziny szlacheckiej. Wykształcenie domowe uzupełnił podróżując po Europie. Od 1750 roku posłował na Sejmy, a w 1755 roku został stolnikiem litewskim. Związał się z potężnym rodem Czartoryskich. Od 1755 roku przebywał w Petersburgu na praktyce dyplomatycznej. Nawiązał tam romans z księżną Katarzyną, przyszłą carycą. Podczas wolnej elekcji roku 1764, wsparty przez Rosję i Czartoryskich, został wybrany na króla. Od początku panowania zwolennik szerokich reform Rzeczpospolitej. Założyciel Szkoły Rycerskiej w 1765 roku. Inicjator powołania Komisji Edukacji Narodowej w 1773 roku. Przez całe panowanie zmuszony do lawirowania między rosyjskimi wpływami, a krajową opozycją. Od 1777 roku członek Loży Wolnomularskiej Karola pod Trzema Hełmami. Wszystkie szczeble wtajemniczenia przeszedł w jeden dzień. W jego otoczeniu znalazła się liczna grupa masonów: królewskich urzędników i artystów. Ci ostatni wywarli ogromny wpływ na polską sztukę epoki stanisławowskiej. Wolnomularzami byli m.in. malarze i graficy: Marcello Bacciarelli, Antoni Smuglewicz i Zygmunt Vogel oraz architekt katedry wileńskiej Wawrzyniec Gucewicz. Na ideach wolnomularskich oparty został projekt Łazienek Królewskich, za który odpowiadał mason Dominik Merlini. Nad królewskimi ogrodami czuwał z kolei wolnomularz Fryderyk August Moszyński. W 1788 roku obrady rozpoczął Sejm Czteroletni. Jego głównym aktorem stał się król Stanisław Poniatowski. Porozumiał się ze Stronnictwem Patriotycznym co doprowadziło do uchwalenia Konstytucji 3 maja. W 1792 roku, pod presją rosyjskich wojsk, które wtargnęły do Rzeczpospolitej, przystąpił do konfederacji targowickiej. W 1794 roku poparł powstanie kościuszkowskie, nie miał już jednak żadnego wpływu na przebieg wydarzeń. Po trzecim rozbiorze na rozkaz carycy wyjechał do Grodna, gdzie podpisał akt abdykacji. Zmarł 12 lutego 1798 roku w Petersburgu. Fot. Marcello Bacciarelli, Wikimedia Commons
2. Ignacy Potocki
Urodził się 28 lutego 1750 roku w Radzyniu Podlaskim. Pochodził z potężnego magnackiego rodu. Kształcił się w Collegium Nobilium w Warszawie oraz w Rzymie. W latach 1773-94 członek Komisji Edukacji Narodowej. Wielki przeciwnik króla Stanisława Augusta oraz przywódca Stronnictwa Patriotycznego. Kawaler Orderu Orła Białego. Zwolennik głębokich reform ustrojowych Rzeczpospolitej. Członek Loży Wolnomularskiej Świątynia Izis oraz Wielki Mistrz najważniejszej polskiej organizacji masońskiej o nazwie Wielki Wschód Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego. W dobie Sejmu Czteroletniego pojednał się ze Stanisławem Augustem. Kompromis ten umożliwił powstanie Konstytucji 3 maja, opartej również na ideach wolnomularstwa. Szacuje się, że 74 posłów Sejmu Wielkiego było członkami loży masońskich. Także w gronie autorów Konstytucji 3 maja masoni stanowili większość. Obok króla i Potockiego wolnomularzami byli: królewski sekretarz Scipione Piattoli, królewski adiutant Augustyn Gorzeński, marszałek Kazimierz Nestor Sapieha, Stanisław Kostka Potocki, Tadeusz Matuszewicz czy Julian Ursyn Niemcewicz. Po klęsce w wojnie w obronie Konstytucji 3 maja z Rosją Ignacy Potocki znalazł się na emigracji w Dreźnie. Do kraju powrócił w okresie powstania kościuszkowskiego. Po upadku insurekcji oraz rzezi Pragi na ochotnika negocjował z gen. Suworowem. Więziony przez…
przeczytaj więcej na stronie chwalazapomniana.pl:
